Η ποιότητα του ύπνου είναι κυριολεκτικά ζωτικής σημασίας για την καθημερινότητά μας, επηρεάζοντας ακόμη και ιατρικούς δείκτες που σχετίζονται με την γενική μας υγεία. Φαινόμενα υπνικής άπνοιας είναι λοιπόν δυνατόν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο όχι μόνο στα επίπεδα κούρασης που αισθάνεται κανείς κατά την διάρκεια της ημέρας, αλλά να επηρεάσουν ακόμη και ζωτικής σημασίας δείκτες όπως αυτούς του κορεσμού οξυγόνου, με ότι αυτό συνεπάγεται για την γενική υγεία. Εκτός αυτού το συχνότατο συνοδό στοιχείο της υπνικής άπνοιας “ροχαλητό” είναι δυνατόν να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την επιθυμία συντροφικότητας ενός ζεύγους στο τέλος της ημέρας πριν ή κατά την διάρκεια της διαδικασίας του ύπνου.
Η υπνική άπνοια και το ροχαλητό δημιουργούνται λόγω στιγμιαίας απόφραξης των αεροφόρων οδών και σχετίζονται κυρίως με ανατομικές δεδομένα της περιοχής, επιβαρυνόμενες ασφαλώς σε μεγάλο βαθμό από το υφιστάμενο σωματικό βάρος, αλλά και από παραμέτρους όπως βραδινό γεύμα, κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ, κάπνισμα, απουσία σωματικής δραστηριότητας και ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη.
Η αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας περιλαμβάνει συνήθως την χρήση μιας εξωστοματικής συσκευής CPAP για την παροχή συνεχούς θετικής ροής αέρα που αποτρέπει την στιγμιαία απόφραξη της αεροφόρου οδού.
Αν και η συσκευή CPAP είναι λοιπόν πολύ αποτελεσμάτική στην αντιμετώπιση υφιστάμενων φαινομένων υπνικής άπνοιας, η αισθητική της λειτουργεί πολλές φορές αποτρεπτικά, επιβαρύνοντας σε μεγάλο βαθμό ψυχολογικά τον ασθενή που πρέπει να δεχθεί ότι για να μην επιβαρύνονται οι ζωτικοί του δείκτες και ταυτόχρονα να μπορεί να κοιμάται δίπλα από τον σύντροφό του θα πρέπει να την “φοράει” ανελλιπώς, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον ψυχισμό του (εικόνα απέναντι στον σύντροφο, αισθητική που μοιάζει με νοσοκομειακό αναπνευστήρα).
Αυτός ήταν και ο λόγος που εδώ και περίπου 15-20 χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούνται ενδοστοματικές ορθοδοντικές συσκευές (τύπου IST) προώθησης της κάτω γνάθου για την αντιμετώπιση ήπιων έως και μέτριων περιστατικών αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και ροχαλητού.
Υπό αυτό το πρίσμα ήταν ιδιαίτερη χαρά να λάβουμε την προηγούμενη εβδομάδα ένα ευχαριστήριο mail ασθενούς μας που προσήλθε πριν περίπου ένα μήνα στο ιατρείο για την κατασκευή ενδοστοματικής συσκευής IST που θα αντικαταστούσε την εξωστοματική CPAP λόγω επιθυμίας μιας καλύτερης αισθητικής και των ψυχολογικών παραμέτρων που προαναφέρθηκαν.
Ύστερα λοιπόν από διενέργεια εξειδικευμένων μετρήσεων σε εργαστήριο ύπνου οι άπνοιες μειώθηκαν από 39,6 (χωρίς συσκευή) σε 9,4 (με IST) ανά ώρα, η διάρκεια του ροχαλητού από 59,5% (χωρίς συσκευή) σε 2% (με IST), ενώ και τα επίπεδα πτώσης κορεσμού του οξυγόνου βελτιώθηκαν από 27,2 (χωρίς συσκευή) σε 9,5 (με IST) ανά ώρα.
H ενδοστοματική συσκευή προώθηθης της κάτω γνάθου IST συνιστά λοιπόν μια εναλλάκτική της εξωστοματικής CPAP σε ήπιου έως και μέτριου βαθμού βαρύτητας φαινόμενα αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και ροχαλητού. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο στην απόφαση θεραπευτικής προσέγγισης και πριν οποιαδήποτε ενέργεια κατασκευής ορθοδοντικής συσκευής είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνεται και ο θεράπων ιατρός/παθολόγος/πνευμονολόγος που παρακολουθεί τον ασθενή. Φαινόμενα κατασκευής ορθοδοντικών συσκευών δίχως την προσεκτική μελέτη των υφιστάμενων ιατρικών δεδομένων και δεικτών (που προκύπτουν σε εξειδικευμένο εργαστήριο μελέτης του ύπνου) είναι ασφαλώς μη αποδεκτά και κρίνονται από αυθαίρετα έως και επικίνδυνα. Εκτός αυτού η παρακολούθηση της πορείας εκ μέρους ειδικού ορθοδοντικού ανά τακτά χρονικά διαστήματα κρίνεται επιβεβλημένη, εξαιτίας πιθανών παρενέργειών της συσκευής στην σύγκλειση των δοντιών.
