Κατά την επιλογή των ασθενών όσον αφορά την ορθοδοντική θεραπεία, την πρώτη θέση στην προτίμησή τους κατέχει σαφώς η επιθυμία να έχουν καλύτερη εμφάνιση. Επιπλέον, σε συγκεκριμένες λίγες μόνο περιπτώσεις υπάρχει επίσης κάποιο όφελος για την γενική ή στοματική υγεία. Ωστόσο, αυτό το όφελος κατά το παρελθόν ήταν υπερεκτιμημένο, σε δραματικό μάλιστα βαθμό. Σύμφωνα με τις τρέχουσες επιστημονικές μελέτες, το όφελος για την υγεία από τις περισσότερες ορθοδοντικές θεραπείες είναι μάλλον από μηδαμινό έως ανύπαρκτο.
Γι’ αυτόν το λόγο, οι ορθοδοντικές θεραπείες είναι σχεδόν πάντα θεραπείες επιλογής για τις οποίες δεν υπάρχει απόλυτη ιατρική αναγκαιότητα, όπως για τη θεραπεία οργανικών παθήσεων, σοβαρών λοιμώξεων ή τραυματισμών.
Κάθε ασθενής πρέπει να κάνει τον δικό του υπολογισμό κόστους- οφέλους: τι κέρδος υπάρχει για την αισθητική και την υγεία από την ορθοδοντική θεραπεία; Προκαλούνται κίνδυνοι εάν παραλειφθεί η θεραπεία; Και από την άλλη πλευρά: ποιες επιβαρύνσεις και κίνδυνοι προκαλούνται από την ίδια τη θεραπεία;
Μια σωστή παροχή συμβουλών από τον ορθοδοντικό βοηθά τον ασθενή να απαντήσει ο ίδιος σε αυτές τις ερωτήσεις. Αντίθετα, είναι άδικο να πιέζονται οι ασθενείς να αποδεχτούν μια θεραπεία με την απειλή μεγαλύτερων ζημιών στην υγεία (απώλεια δοντιών, πόνοι, κ.λπ.). Κανείς δεν νόσησε από την παράλειψη ορθοδοντικής θεραπείας.